Wybór suplementu diety to decyzja, która powinna opierać się na rzetelnej wiedzy naukowej, a nie na niesprawdzonych obietnicach marketingowych. W rzeczywistości regulacyjnej Unii Europejskiej ponad 70% wniosków o autoryzację oświadczeń zdrowotnych zostaje odrzuconych przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA). To statystyka, która powinna skłonić każdego konsumenta do głębszej refleksji nad tym, jak wybrać suplement, który rzeczywiście przyniesie oczekiwane korzyści zdrowotne.
System oceny oświadczeń zdrowotnych suplementów w Unii Europejskiej opiera się na rozporządzeniu (WE) 1924/2006, które ustanawia rygorystyczne kryteria naukowe. Komisja Europejska prowadzi EU Register of Nutrition and Health Claims – centralną bazę danych dostępną poprzez Food and Feed Information Portal, gdzie każdy konsument może zweryfikować prawdziwość twierdzeń na opakowaniach suplementów.
Kluczowe elementy systemu weryfikacji:
Analiza odrzuconych wniosków wskazuje, że suplementy diety na odchudzanie stanowią jedną z najczęściej weryfikowanych kategorii. Przykład Appethyl® (ekstraktu ze szpinaku) ilustruje typowy problem: brak powtarzalnych badań klinicznych i nieustalony mechanizm działania w kontekście długotrwałej redukcji masy ciała.
Probiotyki i prebiotyki często nie otrzymują autoryzacji ze względu na niespecyficzny charakter działania immunomodulującego. Przypadek Lactobacillus rhamnosus GG pokazuje, że nawet dobrze udokumentowane szczepy wymagają precyzyjnego wykazania konkretnych efektów zdrowotnych.
Glukozamina i chondroityna – popularne składniki suplementów na stawy – wielokrotnie nie uzyskiwały autoryzacji EFSA ze względu na niewystarczające dowody z badań na populacji ludzkiej. Większość dostępnych danych pochodzi z badań in vitro lub na modelach zwierzęcych.
Konsument świadomie wybierający dobry suplement diety powinien sprawdzać obecność autoryzowanych oświadczeń w oficjalnym rejestrze. Jak wybrać skuteczny suplement? Kluczem jest identyfikacja produktów opartych na składnikach aktywnych z pozytywną opinią EFSA.
Oświadczenia ogólne typu "wspomaga dobre samopoczucie" lub "przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania organizmu" wymagają obowiązkowego towarzyszenia konkretnym, autoryzowanym twierdzeniem zdrowotnym. Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE precyzuje wymogi przestrzenne i treściowe tej relacji.
Nieautoryzowane oświadczenia zdrowotne często charakteryzują się:
Jak wybrać suplement, który rzeczywiście wspiera zdrowie? Fundamentem jest rozwój kompetencji w zakresie krytycznej oceny dostępnych informacji. Konsument powinien rozróżniać między rzetelną literaturą naukową a materiałami marketingowymi o wątpliwej wiarygodności.
Wybór suplementu diety optimalno przeprowadzać w konsultacji z farmaceutą lub lekarzem, szczególnie w przypadku problemów zdrowotnych wymagających specjalistycznego podejścia terapeutycznego.
Rosnąca świadomość konsumentów oraz rygorystyczne standardy EFSA wpływają na ewolucję rynku w kierunku produktów opartych na solidnych podstawach naukowych. Producenci coraz częściej inwestują w wysokiej jakości badania kliniczne, co przekłada się na dostępność skutecznych suplementów z udokumentowanym działaniem.
Źródła naukowe: